Podstawy ultrasonografii – jak uzyskać wyraźny obraz?

Niewyraźny obraz ultrasonografu jest bardzo częstym przypadkiem. Podstawy USG sugerują, że rozpoczynając pracę z ultrasonografem, należy odpowiednio ustawić parametry obrazu oraz przystosować wszystkie wykorzystywane funkcje. Dobre podstawy ultrasonografii w połączeniu z właściwymi decyzjami na poziomie zakupu i eksploatacji sprzętu poinstruują, jak uzyskać wyraźny obraz USG. To właśnie wyraźny obraz ultrasonografu będzie pomagał w poprawnej diagnozie pacjenta.

Zasady działania ultrasonografu

Obraz ultrasonograficzny jest generowany przy pomocy głowicy, czyli „serca” ultrasonografu. Jest ona zarówno nadajnikiem, jak i odbiornikiem. Emitowane fale dźwiękowe o wysokiej częstotliwości, przenikają oraz odbijają się od tkanek, a następnie wracają do sondy. Ultradźwięki są generowane przez kryształy piezoelektryczne umieszczone w głowicy. Odebrane fale są przetwarzane przez procesor, a efektem końcowym jest obraz widoczny na monitorze.

Czynniki wpływające na obraz USG

Wyraźny obraz USG zależy od wielu czynników.

Należy zwrócić uwagę na ustawienie:

• suwaków TGC
• parametrów obrazu (np. kontrast, moc akustyczna, wzmocnienie)
• dodatkowych funkcji w aparacie (np. redukcja szumów – Full SRI dostępna w Alpinion XCUBE i9).

Dodatkowo warto wziąć pod uwagę elementy takie jak:

• czystość głowicy
• brak uszkodzeń mechanicznych
• kąt przyłożenia głowicy do ciała
• dobór częstotliwości głowicy

Wybór głowicy USG

Niewyraźny obraz USG może być związany również z nieodpowiednio dobraną głowicą do danego typu badań. Pomimo, że każda głowica wygeneruje obraz na ekranie, to niektóre sondy są lepiej przystosowane do poszczególnych specjalizacji. Dla przykładu, w przypadku badań jamy brzusznej najlepszym wyborem, w większości sytuacji jest głowica convex. Niekiedy używane są sondy liniowe (np. podczas badań jelit), które doskonale sprawdzą się w diagnostyce tarczycy, czy piersi (dowiedz się jak wybrać głowicę do USG piersi).

Najczęściej używane głowice USG:

• Głowica Liniowa
• Głowica Convex
• Głowica Endokawitarna
• Głowica Sektorowa
• Głowica Convex wolumetryczny

Ustawienia aparatu

Ustawienia aparatu wpływają na wyraźny obraz USG.

Niewyraźny obraz ultrasonografu? Warto zwrócić uwagę na te funkcje:

• THI (obrazowanie harmoniczne tkanek)
• Line density (zmiana gęstości linii)
• Spatial compounding (wykorzystanie wielu kątów tzw. redukcja szumów)
• DR (zakres dynamiki do optymalizacji tekstury tkanek)
• Power (moc akustyczna)
• Persist (wygładzenie obrazu)
• Full SRI (redukcja artefaktów)

Mają one wpływ na jakość obrazu i należy je dopasować odpowiednio do wykonywanego badania. Nasze Aparaty USG przenośne posiadają przygotowane konfiguracje do poszczególnych badań.

Ustawienia pozycji sondy

Podstawy USG mówią o prawidłowym przykładaniu głowicy do skóry pacjenta. Prawidłowe miejsce oraz sonda, zależne jest od typu badania. W przypadku niepoprawnego kąta, obraz na ekranie może zostać zaburzony, a diagnoza ograniczona. Podstawy badania USG mówią, że na wyraźność obrazu USG wpływa kąt pod którym padają fale ultradźwiękowe:

• Jeżeli kąt jest prostopadły lub bliski prostopadłemu do powierzchni, więcej fal zostanie odbitych, czego skutkiem jest być wyraźny obraz USG
• Kąt bardziej równoległy (większy niż 45 stopni) będzie skutkował mniejszą ostrością i produkował niewyraźny obraz USG

Dobór częstotliwości głowicy

Wyraźny obraz wynika również z prawidłowego doboru głębokości penetracji sondy. W przypadku badań tkanek, które są położone głębiej, wskazana jest niższa częstotliwość. Analogicznie, jeśli chcemy uwydatnić obraz bliżej sondy, częstotliwość powinna być większa.

Podstawy USG mówią o takich najczęściej wybieranych częstotliwościach głowic:

• Głowica Liniowa – 3-19 MHz
• Głowica Convex – 1-7 MHz
• Głowica Endokawitarna – 2-11 MHz
• Głowica Sektorowa – 1-5 MHz

Jak uzyskać wyraźny obraz?

Podstawy badania USG mówią o kilku kluczowych elementach, na które warto zwrócić uwagę, aby badanie było przeprowadzone w sposób rzetelny. Badanie USG podstawy:

• Dobrze dobrany kontrast oraz linie graniczne tkanek w celu uzyskania echogeniczności
• Odpowiednie ustawienie częstotliwości głowicy, aby uzyskać lepszą penetrację
• Poprawne ustawienie gain oraz focus, aby obraz był czytelny oraz zostały uwydatnione odpowiednie tkanki

W celu poprawnego ustawienia parametrów obrazu, warto skorzystać z pomocy specjalistów spotmed.

Przygotowanie pacjenta do badania

Niewyraźny obraz USG może być związany z przygotowaniem pacjenta do badania. Jeżeli nie zastosuje się do zaleceń przekazanych przez lekarza na wcześniejszej wizycie, diagnoza może być utrudniona. Przykładowe zalecenia:

• Na niektóre badania najlepiej przyjść na czczo (w zależności od badanej części ciała)
• Przyjmowanie dużej ilości płynów (wody niegazowanej)
• Unikanie pokarmów generujących powstanie nadmiernej ilości 'gazów jelitowych’.

Artefakty i ich interpretacja

Artefakty w USG mogą wpływać na interpretację wyników. Mogą być pomocne, jak również przeszkadzać. Warto dowiedzieć się czym są z naszego wpisu: Artefakty w USG – co to jest i jak wpływają na diagnozę?

Wpływ regularnej konserwacji i przeglądów na wyniki badań USG

Właściwa konserwacja sprzętu jest kluczowa, aby sprzęt działał poprawnie i przez długi czas. Regularny serwis USG (zaleca się raz na rok, lub częściej jeżeli aparat znajduje się w kurzącej się przestrzeni) pozwala nie tylko zwiększyć żywotność sprzętu, ale również utrzymać wysokiej jakości obraz.

Podsumowanie

Aby uzyskać wyraźny obraz USG należy zrozumieć działanie ultrasonografu. W skrócie o tym jak uzyskać wyraźny obraz USG:

1. Odpowiedni dobór głowicy oraz kąta przyłożenia jest decydujący do poprawnej generacji obrazu.
2. Ustawienia parametrów sondy oraz dodatkowych wzmocnień w aparacie są kluczowe, aby obraz był jak najwyższej jakości.
3. Artefakty, mogą pomóc w diagnozie, ale mogą być również utrudnieniem. Należy zapoznać się z przypadkami w których mogą być pomocne.
4. Przygotowanie pacjenta ma wpływ na badanie, także powinien otrzymać odpowiednie instrukcje podczas umawiania wizyty.
5. Konserwacja i uaktualnienie oprogramowania ultrasonografu pozwolą uzyskać wyraźny obraz USG.

Bibliografia:

1. Thomas L. Szabo, Diagnostic Ultrasound Imaging: Inside out, Boston University, pages 21–22 (2011)
2. Susannah J. Patey, James P. Corcoran, Physics of ultrasound, Anaesthesia & Intensive Care Medicine, Volume 22, Pages 58-63 (2021)
3. https://eduson.pl/baza-wiedzy/o-ultrasonografii/jak-rozpoczac-nauke-ultrasonografii/
4. https://poliklinika.net/wp-content/uploads/2016/06/Z-DO-0-3-5-Przygotowanie-pacjenta-do-badań-USG.pdf
5. B. Ihnatsenka, A. P. Boezaart, Ultrasound: Basic understanding and learning the language, Int J Shoulder Surg (2010)